26 Δεκ Η εορτή των Χριστουγέννων και οι ανθρωπολογικές της συνέπειες
Του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου π. Συμεών Αναστασιάδη
«Ενηνθρώπησε ο Υιός του Θεού» για να χαρίσει ξανά στον άνθρωπο εκείνο για το οποίο τον προόρισε.
Να του χαρίσει ξανά ό,τι ο πρώτος Αδάμ έχασε με την πτώση του. Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο σύμφωνα με τη δική Του εικόνα.
Δηλαδή να έχει νου, να είναι αυτεξούσιος και όμοιος μαζί Του, δηλαδή τέλειος στις αρετές, όσο είναι εφικτό στην ανθρώπινη φύση· διότι αυτές υπάρχουν σαν γνωρίσματα της θείας φύσεως· δηλαδή, η αμεριμνησία, η αταραξία, η ακεραιότητα, η αγαθοσύνη, η σοφία, η δικαιοσύνη, η απαλλαγή από κάθε κακία[1].
Αρετές για τις οποίες διψά η ανθρώπινη φύση και τις αναζητά εναγωνίως σε κάθε άλλο τόπο εκτός από αυτό του μυστηρίου της ενανθρωπίσεως.
Με την ενανθρώπηση του Λόγου καταργήθηκε ακόμη η λατρεία των ειδώλων, ρίζωσε η γνώση του Θεού, ο Ήλιος της δικαιοσύνης ανέτειλε, η αγάπη, η αλήθεια και η ειρήνη φανερώθηκαν πλέον σε Πρόσωπο.
Κι όμως, 2019 χρόνια μετά, ο χορός των σύγχρονων ειδώλων καλά κρατεί. Εμμένουμε στην αμαρτία, την οποία θεοποιήσαμε.
Χτίζουμε καθημερινά πάνω της την ύπαρξή μας, παρ’ ό,τι «γιορτάζουμε» κάθε χρόνο τη γέννηση του Θεανθρώπου.
Ο εορτασμός της Γέννας του Χριστού, γεγονός που άλλαξε τη ροή της ιστορίας, σηματοδοτεί την πορεία των Χριστιανών μέσα στην σύγχρονη πραγματικότητα.
Μας θυμίζει δηλαδή και μας καλεί σε μια πορεία ζωής από το κοσμικό στο υπερκόσμιο.
Σε ένα κόσμο που τον τελευταίο καιρό γίνεται πολύς λόγος για το λεγόμενο πολύ-πολιτισμικό ήθος και τον ευρωπαϊκό προορισμό της ελληνικής κοινωνίας η εορτή των Χριστουγέννων έρχεται να μας θυμίσει τον αληθινό προορισμό μας.
Να μας κατευθύνει στον ουράνιο προορισμό του ανθρώπου και να πραγματώσει την αληθινή και οντολογική ένταξη μας, στην κοινωνία των Εθνών, δια της προσκυνήσεως του Θεανθρώπου αφού στην νέα εν Χριστώ πραγματικότητα «ουκ ένι Ελλην και Ιουδαίος, περιτομή και ακροβυστία, βάρβαρος, Σκύθης, δούλος, ελεύθερος, αλλά τα πάντα και εν πάσι Χριστός»[2].
Συνεπώς, η αληθινή παγκοσμιοποίηση πραγματώνεται μόνο με την προσκύνηση του Θείου Βρέφους και όσων φυσικά συνεπάγεται με αυτήν και όχι μέσω άλλων σχημάτων της κοσμικής λογικής, που όπως ήδη άρχισε να διαφαίνεται ξεκάθαρα εξευτελίζουν και υποτιμούν το ανθρώπινο πρόσωπο.
«Ιδού καιρός ήγγικε της σωτηρίας ημών.
Ευτρεπίζου Σπήλαιον·
η Παρθένος εγγίζει του τεκείν.
Βηθλεέμ γη Ιούδα, τέρπου και αγάλλου,
ότι εκ σου ανατέταλκεν ο Κύριος ημών.
Ακούσατε, όρη και βουνοί, και τα
περίχωρα της Ιουδαίας· ότι έρχεται Χριστός,
ίνα σώση ον έπλασεν άνθρωπον, ως φιλάνθρωπος»[3].
Τώρα, λοιπόν, που «η Παρθένος εγγίζει του τεκείν», ας μην αμελήσουμε, ας τρέξουμε να ευτρεπίσουμε, όσο μπορούμε, το «Σπήλαιον» των αλόγων μας παθών, την σκληροτάτη καρδία μας, με τα στολίδια του Πνεύματος, για να βρει η Παναγία μας έναν τόπο λίγο καθαρό και φιλόξενο κατάλληλο για γέννα.
Και τότε, να είμαστε βέβαιοι, ότι θα γεννηθεί στις καρδιές μας το θείο Βρέφος και θα αξιωθούμε, στην προσωπική μας ζωή, παρ’ όλη την αμαρτωλότητά μας, την παρουσία του γλυκύτατου Ιησού.
Για να ανακαλύψουμε όμως το νεογέννητο Θείο Βρέφος πρέπει και μεις να αφήσουμε ως άλλοι Μάγοι την προσωπική μας Περσία -το κοσμικό δηλ. φρόνημα- και να πορευθούμε στη ζωή ακολουθώντας με επιμονή και υπομονή την οδό που μας υποδεικνύει, ως άλλος αστέρας, ο Θείος λόγος.
Έτσι, εκτελώντας τα θεία προστάγματα, θα βρούμε τον Θεό κρυμμένο, όχι μέσα σε σπήλαιο, αλλά μέσα σ αυτές τις ίδιες τις Θείες εντολές.
Όταν τον συναντήσουμε εκεί μέσα, θα λησμονήσουμε κάθε άλλη εργασία των παθών μας, θα εκπλαγούμε και προσκυνώντας Τον θα επιθυμούμε μόνον Αυτόν…
Η Εκκλησία με τον εορτασμό των Χριστουγέννων μας δίνει την δυνατότητα να ανακαλύψουμε λειτουργικά, μυστηριακά, σαν άλλοι μάγοι το μυστήριο που κρύβει η Φάτνη.
Να προσκυνήσουμε, σαν άλλοι βοσκοί το Θείο Βρέφος. Να κοινωνήσουμε μαζί Του πρόσωπο με πρόσωπο.
Να αντλήσουμε ύπαρξη από την ύπαρξή Του, «ίνα δι’ εαυτού και εν αυτώ ανακαινίση μεν το κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν, διδάξη δε και ημάς την ενάρετον πολιτείαν…»[4].
Το φως, που έλαμψε μέσα από το σκοτεινό σπήλαιο των αλόγων ζώων, εύχομαι:
Να φωτίσει το σκοτεινό σπήλαιο των αλόγων μας παθών, την καρδιά μας.
Να γκρεμίσει τα σύγχρονα είδωλα, που συνειδητά η ασυνείδητα καθημερινά προσκυνούμε.
Να θεραπεύσει τις αρρωστημένες ρηχές διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων.
Να οδηγήσει όλους εμάς τους «εν σκότει και σκια θανάτου[5]», ως άλλους Μάγους, στη νοηματοδότηση της ζωής και της υπάρξεως.
Ας είναι, λοιπόν, για όλους μας τα φετινά Χριστούγεννα μια προσωπική συνάντηση με τον Θείο ένσαρκο Λόγο.
[1] Ιωαν. Δαμασκηνού, Έκδοσις Ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως, Κεφ. 77. Διὰ τί ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἐνηνθρώπησε καὶ οὐχ ὁ Πατὴρ οὐδὲ τὸ Πνεῦμα καὶ τί ἐνανθρωπήσας κατώρθωσεν.
[2] Κολ. 3, 11.
[3] Τροπάριο εσπερινού, Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως.
[4] ό.π. Ιωαν. Δαμασκηνού, Έκδοσις Ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως.
[5] Λουκ. 1,79.